czerniak u dzieci forum

Czerniak to złośliwy nowotwór wywodzący się z melanocytów. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zachorowań na tego „raka” skóry. Standaryzowane współczynniki umieralności wynoszą około 2,1/100000 u mężczyzn i 1,4/100000 u kobiet, co odpowiada w ostatnich latach około 700 i 710 zgonom z powodu czerniaka. Nadżerka na żołądku daje charakterystyczne objawy podobne do wrzodów żołądka i refluksu – ból nadbrzusza, uczucie ciężkości i zgagę. Przyczyną nadżerkowego zapalenie błony śluzowej żołądka mogą być infekcje (bakteria Helicobacter pylori), leki, oparzenia, urazy. Diagnostyka wymaga gastroskopii. Leczenie nadżerek Czerniak - najważniejszy pierwszy krok! TataMisio. 1 rok temu. Witajcie. Rok temu (sierpień 2021) zdiagnozowano u mnie (43 l) czerniaka złośliwego - mały pieprzyk na skórze, powyżej lewej piersi. Po roku czasu wiem już dużo, sporo przeszedłem i zamierzam się podzielić swoim doświadczeniem i wiedzą. Jest dobrze. Czerniak akralny występuje w obrębie odsiebnych odcinków rąk i stóp, stanowiąc od 5-10% wszystkich czerniaków skóry. Występuje też czerniak bezbarwnikowy (2%), czyli czerniak pozbawiony barwnika. Pierwszym objawem jest często niecharakterystyczna, powiększająca się, różowoczerwona grudka. Rokowanie w czerniaku zależy od odmiany Zbigniew Żurawski Chirurg , Warszawa. 84 poziom zaufania. Na moja wiedzę opisana zmiana talerza kości biodrowej nie ma nic wspólnego z czerniakiem , konieczna konsultacja onkologiczna , zż. Jaka jest szansa dla pacjenta ze stwierdzonym czerniakiem zlosliwym, po operacji w okolicy plecow, pod prawa lopatka. Nastapily przerzuty do watroby I nonton drama korea true beauty sub indo juraganfilm. Nowotwory skóry stanowią najliczniejszą grupę nowotworów złośliwych u człowieka. Wśród nich wyróżniamy nowotwory niemelanocytowe (NMSC), do których zaliczają się głównie raki, oraz nowotwory melanocytowe, reprezentowane przez czerniaka. Ta ostatnia choroba jest szczególnie niebezpieczna, wiąże się z wysokim potencjałem tworzenia przerzutów i wysoką śmiertelnością. Profilaktyka pierwotna czerniaka i NMSC opiera się głównie na ochronie skóry przed promieniowaniem ultrafioletowym. W profilaktyce wtórnej najważniejsza jest samokontrola i regularne badania dermatoskopowe. Dermatoskopia stanowi proste i skuteczne narzędzie pozwalające na poprawę wykrywalności nowotworów skóry o 30%. Leczenie postaci wczesnych jest proste i pozwala na uzyskanie 98% przeżyć pięcioletnich. Przerzuty do węzłów chłonnych oraz przerzuty odległe pogarszają rokowanie, jednak wprowadzona przez ostatnią dekadę immunoterapia oraz leki ukierunkowane molekularnie stwarzają nadzieję na wyleczenie u rosnącej liczby chorych. Wstęp Nowotwory złośliwe stanowią jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny. Zaliczone zostały przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) do chorób cywilizacyjnych, ponieważ częstość ich występowania na całym świecie drastycznie rośnie, a szczególnie narażeni na zachorowania są obywatele społeczeństw rozwiniętych. Nowotwory złośliwe stanowią także jedną z głównych – obok chorób układu krążenia – przyczyn śmierci. Niekorzystne dane epidemiologiczne są wynikiem złożonych procesów socjoekonomicznych, których następstwem są zmiany demograficzne, przede wszystkim starzenie się społeczeństw, jak również przeobrażenia stylu życia, np. ograniczenie aktywności fizycznej i plaga otyłości, oraz rosnące narażenie na karcinogeny, zwłaszcza dym tytoniowy [1, 2]. Nowotwory skóry stanowią wśród wszystkich nowotworów złośliwych szczególną grupę chorób. W większości są widoczne i łatwe do rozpoznania, a wczesne postaci mogą być skutecznie leczone za pomocą niewielkich zabiegów chirurgicznych. Często jednak są bagatelizowane zarówno przez lekarzy, jak i samych pacjentów, jednocześnie zaś uciekają statystykom i ocenie epidemiologicznej. Wyjątek stanowi czerniak, który jako jedyny z nowotworów skóry jest objęty programem szybkiej diagnostyki onkologicznej i podlega obowiązkowi zgłaszania w Krajowym Rejestrze Nowotworów. Jest to związane ze szczególną skłonnością tego nowotworu do tworzenia przerzutów regionalnych i odległych, a co za tym idzie – wysoką umieralnością chorych na czerniaka. Dermatoskopia Nieinwazyjna metoda diagnostyki zmian skórnych. Polega na oglądaniu zmian w specjalnym oświetleniu i powiększeniu umożliwiającemu dostrzeżenie cech złośliwości. Takie zmiany – po badaniu dermatoskopowym – mogą być uznane za łagodne, podejrzane (wymagające obserwacji w określonych odstępach czasowych) lub złośliwe (które należy pilnie wyciąć). Fot. 1. Zdjęcie kliniczne oraz zdjęcie dermatoskopowe tej samej zmiany. W dermatoskopii są wyraźnie widoczne szczegóły budowy, takie jak asymetria struktur, atypowa siatka i pseudopodia, pozwalające rozpoznać czerniaka i zakwalifikować go do wycięcia chirurgicznego Epidemiologia czerniaka i innych nowotworów skóry Nowotwory skóry to najczęstsze nowotwory złośliwe u człowieka. Dzielą się na nowotwory niemelanocytowe (non-melanoma skin cancer – NMSC), z których większość stanowią raki podstawnokomórkowe i płaskonabłonkowe, oraz czerniaki, tj. złośliwe nowotwory wywodzące się z neuroektodermalnych komórek melanocytowych [3]. Częstość występowania nowotworów skóry różni się w zależności od rasy oraz strefy zamieszkania – najwyższe wskaźniki obserwuje się w krajach takich jak Australia i USA oraz w Europie Zachodniej i Północnej. Polska cechuje się umiarkowanym współczynnikiem zachorowalności, przy czym od trzech dekad następuje stały wzrost liczby nowo wykrywanych przypadków. Zachorowalność na czerniaka zwiększyła się w tym czasie trzykrotnie i obecnie wynosi ok. 3500 przypadków rocznie (współczynnik zachorowalności 4,9/100 tys.). Czerniak stanowi ok. 2% wszystkich nowotworów złośliwych. W przeciwieństwie do innych nowotworów skóry czerniak wiąże się z wysokim współczynnikiem umieralności, sięgającym 2,3/100 tys. u mężczyzn i 1,5/100 tys. u kobiet, co przekłada się na ok. 1300 zgonów rocznie [4].POLECAMY Czynniki ryzyka rozwoju czerniaka i NMSC Wspólne tło nowotworów skóry stanowią uszkodzenia, spowodowane głównie przez promieniowanie ultrafioletowe (UV), zarówno naturalne (promienie słoneczne), jak i sztuczne (solaria). Promieniowanie UV zostało uznane przez WHO za karcinogen. Ponadto stałe działanie bodźców drażniących – chemicznych i fizycznych – może także odgrywać rolę w powstawaniu nowotworów skóry, w tym czerniaków [5]. Istnieją również genetyczne uwarunkowania rozwoju czerniaków. Są one częstsze u osób z niską zawartością barwnika w skórze. W praktyce klinicznej często obserwuje się rodzinne występowanie czerniaków, rzadziej rodzinny zespół znamion atypowych czy mutacje genu CDKN2A, predysponujące do gwiaździaków, raków trzustki i czerniaków [6]. Profilaktyka pierwotna i wtórna czerniaka oraz NMSC Pierwotna profilaktyka nowotworów skóry, w tym czerniaka, opiera się przede wszystkim na ochronie powierzchni ciała przed promieniowaniem UV. Ponieważ skóra dzieci jest szczególnie wrażliwa, a uszkodzenia komórek, będące następstwem oparzeń słonecznych, kumulują się przez całe życie, najważniejsza jest profilaktyka w młodości, jednak każdy epizod oparzenia skóry przez promieniowanie UV bez względu na wiek przyczynia się do wzrostu ryzyka czerniaka [7, 8]. Opalenizna to nie symbol zdrowia Opalenizna jest objawem uszkodzenia komórek skóry; kumulacja tych uszkodzeń prowadzi do powstawania zmarszczek, przebarwień, przedwczesnego starzenia i nowotworów skóry. Jednorazowe oparzenie słoneczne dwukrotnie zwiększa ryzyko czerniaka na przestrzeni życia. Solaria a czerniak Nawet pojedyncze korzystanie z solariów przed 30. zwiększa ryzyko czerniaka o 75%. Okazyjne używanie solariów zwiększa ryzyko czerniaka trzykrotnie. Regularne korzystanie z solariów w młodym wieku zwiększa ryzyko ośmiokrotnie. Solaria nie pomagają w dostarczeniu organizmowi witaminy D Większość światła emitowanego przez lampy to UVA (99%). Do wytworzenia witaminy D organizm wykorzystuje UVB. Dostateczna ilość witaminy D zawarta jest w zdrowej diecie. W przypadku niedoborów witaminy D zalecana jest suplementacja w postaci suplementów diety. W celu ochrony skóry stosuje się bariery mechaniczne (odzież, osłony przeciwsłoneczne) oraz kosmetyki z filtrami ochronnymi. Należy również pamiętać o ochronie oczu okularami słonecznymi, ponieważ czerniak może się rozwinąć w obrębie gałki ocznej [7]. Podstawą profilaktyki wtórnej jest dokładne badanie skóry. Samodzielna inspekcja całego ciała pozwala na dostrzeżenie nowo powstałych zmian. Są one szczególnie podejrzane, jeśli spełniają kryteria reguły ABCD, tj. wykazują asymetrię lub nierówność brzegów, posiadają więcej niż jeden kolor oraz średnicę większą niż 5 mm. Ogląd... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej, Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma, Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online, Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK... ...i wiele więcej! Sprawdź Zbliżający się okres wiosenny i letni wiążę się z tak wyczekiwaną przez wielu poprawą pogody i coraz większym nasłonecznieniem. Emitowane przez Słońce promieniowanie ultrafioletowe wywołuje szereg pozytywnych skutków dla organizmu człowieka. W skórze wzmaga się wytwarzanie produktów pośrednich witaminy D. Poprawia się nasze samopoczucie, w związku z wzmożoną syntezą serotoniny. Trzeba jednak również pamiętać o negatywnych skutkach oddziaływania promieniowania słonecznego na nasze ciało. Jednym z najpoważniejszych jest rozwój nowotworów skóry, w tym najgroźniejszego z nich – treści:Fizjologia skóry oraz wpływ promieniowania słonecznegoCzerniak złośliwy – epidemiologiaCzynniki ryzyka rozwoju czerniakaRodzaje czerniakówObjawy czerniaka złośliwegoLeczenie czerniaka złośliwegoFizjologia skóry oraz wpływ promieniowania słonecznegoSkóra jest największym narządem naszego ciała. Jej powierzchnia liczy około 1,73 metra kwadratowego, a grubość waha się w zależności od miejsca od jednego do kilku milimetrów. Spełnia ona szereg bardzo ważnych funkcji, do których należą:funkcja ochronna – skóra zapewnia izolację narządów człowieka od świata zewnętrznego, jest barierą dla wielu drobnoustrojów oraz szkodliwych czynników zewnętrznych (w tym promieniowania słonecznego!)funkcja hormonalna – odpowiada za produkcję witaminy D (która pełni w naszym ciele rolę hormonu)funkcja termoregulacyjna i udział w gospodarce mineralnej – obecność gruczołów potowych pozwala na regulację temperatury ciała. Razem z potem wydzielane są także duże ilość jonów sodu czy okresie letnim skóra narażona jest niemal cały czas na oddziaływania promieniowania słonecznego. Sytuacja pogarsza się na przykład podczas opalania, gdy leżąc w bezruchu sami eksponujemy ją na niszczące działanie promieni trzy główne rodzaje promieniowania UV:promieniowanie UV-A - jest to rodzaj promieniowania o najkrótszej fali. Docierając do skóry wyrządza najmniej szkód ponieważ nie przenika do jej głębszych warstw. Jednak niestety uszkadza strukturę kolagenu powodując jego rozpad. W efekcie prowadzi to do utraty elastyczności skóry, osłabienia jej struktury oraz szybszego powstawania UV-B – promieniowanie tego typu w większości zatrzymywane jest w atmosferze przez warstwę ozonową. Reszta dociera do ludzkiej skóry, gdzie stymuluje syntezę witaminy D. Z drugiej strony posiada większą zdolność penetracji do głębszych warstw skóry właściwej. Jest odpowiedzialne za powstawanie zmian nowotworowych UV-C – najgroźniejszy rodzaj promieniowania. Przenika do jąder komórkowych, powodując uszkadzanie łańcuchów DNA, co doprowadza do mutacji oraz powstawania złośliwych chorób złośliwy – epidemiologiaCzerniak jest złośliwym nowotworem skóry wywodzącym się z melanocytów. Są to komórki odpowiedzialne za syntezę melaniny, która nadaje naszej skórze kolor. Im więcej melaniny, tym ciemniejsza karnacja skóry. Sam czerniak najczęściej rozwija się u osób z jasną karnacją. Wyjątkowo rzadko można spotkać go u osób czarnoskórych, ale czasami może występować u nich w obrębie obszarów pozbawionych melaniny – dłoni, podeszw stóp czy błon śluzowych. Czerniak stanowi 1% nowotworów złośliwych u człowieka. Jest częstszy u kobiet, u których występuje głównie na kończynach dolnych. Zachorowalność na czerniaka charakteryzuje się dużą zmiennością geograficzną. Dla przykładu w północnej Szkocji choruje około 8 osób na 100 000. Dla porównania w słonecznym Los Angeles notuje się około 29 przypadków na 100 000 mieszkańców. W Queensland w Australii rocznie zachoruje 40 osób na 100 000 mieszkańców! W Polsce zachorowalność jest stosunkowo niska i oscyluje w granicach 4-5 pacjentów/100 ryzyka rozwoju czerniakaTak jak wspomniano wcześniej najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju czerniaka złośliwego jest ekspozycja na promieniowanie słoneczne. Udowodniono, że najbardziej szkodliwe są krótkie, przerywane epizody narażenia na źródła promieniowania UV (głównie UVB). Do innych istotnych czynników ryzyka należą:istniejące wcześniej znamiona barwnikowe – większość przypadków czerniaka złośliwego to tak zwane postaci de novo (czyli rozwijające się na niezmienionej wcześniej skórze). Zezłośliwienie zmian barwnikowych występujących na naszym ciele od dłuższego czasu jest stosunkowo rzadkie. Zauważono jednak korelację pomiędzy ryzykiem zezłośliwienia znamion, a ich ilością. Zależność ta jest szczególnie wyraźna u osób z czerniakiem występującym w genetyczne – czerniak złośliwy występuje zdecydowanie częściej w rodzinach z wywiadem obciążonym złośliwymi nowotworami skóry. Promieniowanie ultrafioletowe powoduje rozwój czerniaka poprzez zniszczenie struktury DNA melanocytów. Mechanizmy obronne organizmu wyłapują jednak uszkodzone fragmenty łańcucha i naprawiają je. Uważa się, że w przypadku rodzinnego występowania czerniaka mechanizmy te są osłabione, co zwalnia proces naprawy DNA i zwiększa częstotliwość występowania skóry - zdecydowanie większe ryzyko rozwoju czerniaka występuje u osób z jasną karnacją skóry, jasnym włosami, jasnymi tęczówkami. Niezależnym czynnikiem ryzyka jest również występowanie złośliwy fot. panthermediaRodzaje czerniakówWyróżnia się kilka rodzajów czerniaka złośliwego jednak największe znaczenie kliniczne mają dwie z nich:Czerniak szerzący się powierzchniowo – najczęstszy typ czerniaka. Występuje zwykle na tułowiu i odsłoniętych częściach ciała, zwykle u osób między 20. a 50. rokiem życia. Choroba rozwija się stosunkowo dłużej niż reszta typów czerniaka. Przez kilka pierwszych miesięcy zmiana rozwija się horyzontalnie. Komórki nowotworu nie penetrują w głąb ciała, a jedynie zajmują coraz większą powierzchnię skóry. Jest to najlepszy okres na interwencję lekarską. Po upływie około roku rak zaczyna rozwój we wszystkich kierunkach, co wiąże się z drastycznym pogorszeniem guzkowy – ta postać czerniaka występuje w każdym miejscu i w każdym wieku. Częściej dotyczy kobiet i zwykle pojawia się w przeciągu kilku tygodni od epizodu znacznej ekspozycji na promieniowanie UV (na przykład po opalaniu się). Może rozwinąć się na podłożu istniejącej wcześniej zmiany barwnikowej. Od początku wzrasta w głąb skóry, dlatego uważany jest za postać wyjątkowo czerniaka złośliwegoObjawy czerniaka złośliwego, przynajmniej na początku choroby, ograniczają się do powstania nowej zmiany skórnej lub nagłej zmiany kształtu znamion, które posiadamy od dłuższego czasu. Najczęściej pierwsze objawy zaobserwować można w okresie późnoletnim, wczesnojesiennym. W przypadku zauważenia jakiegokolwiek nowego znamiona należy obserwować je samemu przez okres kilku tygodni i poddawać je samodzielnej ocenie według skali (z ang. asymmetry) – czerniak złośliwy z reguły jest zmianą asymetryczną. Rozwija się nieregularnie we wszystkie (z ang. boderes) – charakterystyczne jest występowanie poszarpanej granicy (z ang. color) – kolor jest nieregularny, w obrębie czerniaka występują jednocześnie różne odcienie czerni, brązu czy barwy (z ang. diameter) – czerniak jest zmiana szybkorosnącą. W krótkim czasie osiąga średnicę większą niż 5 (z ang. elevate) – charakterystyczne jest uwypuklenie czerniaka. Zmiana wyczuwalna jest pod palcem jako uniesienie ponad otaczającą do szybkiej wizyty u specjalisty powinny nas skłonić jakiekolwiek krwawienie ze znamienia albo występujący nagle stan zapalny, objawiający się zaczerwienieniem albo swędzeniem. Leczenie czerniaka złośliwegoW celu potwierdzenia rozpoznania czerniaka wykonuje się biopsję zmiany albo ocenę histopatologiczną całego wyciętego znamienia. Określa się głębokość nacieku w głąb warstw skóry i stopień zaawansowania choroby w celu wyboru najlepszej metody leczenia. Zmiany barwnikowe wycina się z marginesem 3-5 mm zdrowej skóry. W przypadku, gdy biopsja potwierdzi rozpoznanie czerniaka zmianę usuwa się z marginesem jednego centymetra na każdy milimetr grubości guza. Należy pamiętać, że o skuteczności leczenia decyduje wczesne rozpoznanie choroby. Głębokość nacieku nieprzekraczająca 1,5 mm wiąże się z niemal 95% przeżywalnością 5-letnią leczonych pacjentów. Odsetek ten spada do 45% w przypadku nacieku przekraczającego 3,5 mm. Najgorsze statystyki wiążą się z występowaniem przerzutów czerniaka – niemal wszyscy chorzy nie przeżywają 5 lat od daty rozpoznania choroby. Czerniak występuję u noworodków i niemowląt. I choć dane epidemiologiczne na ten temat są ubogie, to w dostępnych opracowaniach opisuje się transformację czerniaka ze znamion barwnikowych wrodzonych. Wśród noworodków i niemowląt śmiertelność w okresie do 18 miesięcy od postawienia diagnozy osiągnęła 40 proc. przypadków! Czerniaki były zlokalizowane w obrębie szyi i głowy. Nie wykazano przewagi którejkolwiek z dwóch lokalizacji czy płci. Z wiekiem ryzyko wystąpienia czerniaka rośnie i stanowi 8 proc. nowotworów u nastolatków do 18 Częstość występowania czerniaka z wiekiem rośnie na niekorzyść dziewcząt, które częściej opalają się na słońcu i w solarium. Dokładna przyczyna występowania czerniaka u dzieci nie jest znana, jednak dotychczasowe badania ujawniły predyspozycję do wystąpienia tego nowotworu u dzieci: 1. Przyjmujących immunosupresję. 2. Z zaobserwowanymi zaburzeniami odporności. 3. Ze stwierdzonym siatkówczakiem. 4. Z zaburzeniami typu skóra pergaminowa oraz zespołem Wernera. 5. Z obecnymi ogromnymi znamionami melanocytowymi. 6. Narażonymi na długotrwałe działanie promieniowania UV, choć korelacja tego czynnika z częstością występowania czerniaka jest mniejsza niż u dorosłych. 7. Z jasną karnacją, tj. 1–3 według Fitzpatricka, rudymi lub blond włosami, niebieskimi oczami oraz piegami. 8. Ze skłonnością do oparzeń słonecznych. 9. Z dużą ilością znamion barwnikowych. 10. Z historią czerniaka w rodzinie. UWAGA: Badania wykazały, że jeśli doszło do wyleczenia czerniaka w dzieciństwie, to ryzyko nawrotu w późniejszym wieku jest wysokie. Objawy czerniaka bardzo różnią się u dzieci, co wymaga szczególnie wnikliwej diagnostyki każdego znamienia barwnikowego. Najczęstsze objawy czerniaka wieku dziecięcego to: A. Swędzący guzek okresowo podkrwawiający. B. Zmiana o charakterze brodawki bezbarwnej lub w różowym kolorze. C. Brodawka o niecharakterystycznym dla zmiany wirusowej lub alergicznej wyglądzie, szczególnie jeśli jest dużych rozmiarów przekraczających 5 mm. D. Znamię o wyglądzie różniącym się od pozostałych zmian. Pomimo różnic morfologicznych czerniaków wieku dziecięcego i dorosłych w ocenie klinicznej stosowana jest reguła ABCDEF: A (asymetry) – asymetria w obrębie zmiany B (border) – nieregularne, poszarpane granice zmiany C (color) – zmiana o nieregularnym kolorze, zmiana koloru na ciemniejszy w krótkim czasie D (diameter) – średnica zmiany większa niż 7 mm E (evolution) – rozrost zmiany powierzchniowo lub powyżej poziomu skóry F (feeling) – uczucie dyskomfortu w obrębie zmiany lub wokół niej W ocenie czerniaka dziecięcego stosowana jest również mniej powszechnie znana skala Glasgow: 1 – powiększanie 2 – zmiana kształtu 3 – zmiana koloru 4 – obecność stanu zapalnego 5 – obecność sączenia, krwawienia ze zmiany lub widoczny strup 6 – zaburzenie czucia (np. świąd i przeczulica) 7 – średnica > 7 mm Wczesne wykrycie czerniaka przyczynia się do sukcesu terapeutycznego. Niestety, ze względu na różną niż u dorosłych morfologię i objawy kliniczne, poprawna diagnoza jest niezmiernie trudna. W celu potwierdzenia lub wykluczenia nowotworu stosowane są odpowiednie metody diagnostyczne. W przypadku podejrzenia czerniaka ważnym elementem jest poprawnie przeprowadzony wnikliwy wywiad rodzinny w kierunku nowotworów. Bardzo ważnym badaniem wciąż pozostaje dermatoskopia udoskonalona w ostatnich latach o systemy optyczne wysokiej rozdzielczości. Wideodermatoskopia pozwala na dokładne zobrazowanie znamienia barwnikowego i określenie jego morfologii z uwzględnieniem wszystkich cech decydujących o rozpoznaniu czerniaka lub jego wykluczeniu. Oprócz tego obraz jest zapisywany w formacie pozwalającym na wydruk oraz stanowi elektroniczną dokumentację pacjenta. Pozwala to na wykonanie kolejnych zdjęć w odpowiednim odstępie czasu i porównanie obrazu obecnego z obrazem z poprzedniej konsultacji. Wideodermatoskopia pozwoliła zwiększyć czułość diagnostyczną o 30 proc. W badaniu stosuje się w najprostszym ujęciu trzypunktową skalę dermatoskopową: 1 – asymetryczny rozkład struktur w obrębie zmiany (globule barwnikowe, naczynia krwionośne), 2 – atypowa siatka barwnikowa (rozkład barwnika o charakterze nieregularnej siatki barwnikowej przypominającej sieć), 3 – niebiesko-biały welon lub objaw kropli mleka (zmiana w powiększeniu jest przymglona). Czułość tej metody diagnostycznej określa się na około 96,3 proc., a jej swoistość na 94,2 proc. W badaniu dermoskopowym wykorzystywane mogą być również inne mniej powszechne skale: metoda ABCD, analiza wzoru, skala siedmiopunktowa, metoda Menziesa, lub algorytm CASH (color, architecture, symmetry, homogeneity). W przypadku wątpliwości w ocenie wideodermatoskopowej lekarz wykonuje biopsję zmiany do oceny histopatologicznej. Nie ma praktyki "profilaktycznego" usuwania zmian. Usunięcie ma charakter chirurgiczny i może odbyć się w warunkach gabinetu lekarskiego w znieczuleniu miejscowym, nasiękowym. Wycięcie powinno mieć charakter całkowity, ponieważ ułatwia to prawidłową ocenę zmiany. Margines zdrowej skóry powinien wynosić 1–2 mm i sięgać powierzchni tkanki tłuszczowej podskórnej, rzadko wycięcie sięga głębokości powięzi. Badanie histopatologiczne obejmuje ocenę makroskopową i mikroskopową. W ocenie makroskopowej uwzględnia się: A. Wielkość wyciętego fragmentu skóry ze zmianą (3 wymiary) B. Wielkość zmiany (2 wymiary) C. Zabarwienie (jednolite, niejednolite) D. Brzeg zmiany (regularny, nieregularny) E. Guzek (obecny, nieobecny) F. Margines (boczny, w głębi) Ocena mikroskopowa uwzględnia: 1. Cechy oceniane obowiązkowo: a. grubość nacieku według Breslowa w mm mierzona od warstwy ziarnistej naskórka lub dna owrzodzenia do najgłębiej naciekających melanocytów, b. obecność lub brak owrzodzenia, c. liczba figur podziału na 1 mm2 (liczba mitoz), d. obecność regresji, e. obecność lub brak inwazji naczyń chłonnych i krwionośnych, f. obecność lub brak mikroskopowych ognisk satelitarnych, g. margines obwodowy. 2. Cechy oceniane warunkowo: a. fazy wzrostu b. głębokość naciekania według Clarka (poziomy I, II, III, IV) c. podtyp histologiczny [czerniak szerzący się powierzchownie (superficial spreading melanoma – SSM), czerniak powstający w plamie soczewicowatej lub plamie starczej Hutchinsona zwany czerniakiem lentiginalnym (lentigo maligna melanoma – LMM), czerniak guzkowy (nodular melanoma – NM), czerniak odsiebnych części kończyn – podpaznokciowy (acral lentiginous melanoma – ALM), inne typy np. desmoplastyczny] d. typ komórki (np. wrzecionowata, mała, pleomorficzna) e. obecność i nasilenie nacieku limfocytarnego f. obecność lub brak naciekania pni nerwowych. W przebiegu diagnostyki należy wziąć pod uwagę również inne badania: podstawowe badania krwi (morfologia, próby wątrobowe, aktywność dehydrogenazy mleczanowej – LDH), zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej (w projekcji tylno-przedniej i bocznej) oraz ocenę ultrasonograficzną jamy brzusznej i ewentualnie regionalnych węzłów chłonnych. U dzieci z wykrytym czerniakiem dodatkowo wykonuje się klasyczną (CT) i osiową (CAT) tomografię komputerową oraz pozytronową tomografię emisyjną (PET). W przebiegu diagnostyki dziecka z rozpoznanym czerniakiem stosuje się metody odnoszące się również do dorosłych pacjentów w tym biopsje węzła chłonnego wartowniczego. Jest to niezbędna, minimalnie inwazyjna metoda oceny obecności mikroprzerzutów w węzłach chłonnych. Badanie jest standardem w przypadkach rozpoznania czerniaka u dzieci. Biopsja węzła wartowniczego jest wykonywana z wykorzystaniem limfoscyntygrafii przedoperacyjnej oraz śródoperacyjnej limfoscyntygrafii z wybarwieniem po biopsji wycinającej czerniaka. Biopsja węzła wartowniczego u chorych z rozpoznanym czerniakiem pozwala określić ryzyko rozsiewu nowotworu, pomaga we właściwym określeniu stopnia zaawansowania choroby, zapewnia kontrolę regionalną i umożliwia kwalifikację chorych do badań klinicznych. W przypadku, gdy w biopsji są widoczne komórki nowotworowe, należy wykonać limfadenektomię całkowitą, gdyż obecność nowotworu w pozostałych węzłach chłonnych określa się na około 20–30 proc. Czerniaki dziecięce rzadko wykazują cechy znacznego zaawansowania ze względu na wczesne wykrycie. Jeśli jednak dochodzi do sytuacji przeoczenia zmiany, np. u nastolatka na skórze owłosionej głowy, określa się czynniki rokownicze. Najważniejszymi są grubość nacieku według skali Breslowa oraz obecność ogniska owrzodzenia w obrębie czerniaka. W tym przypadku powyższe cechy są oceniane jako czynnik rokowniczy w czerniakach ograniczonych do skóry, bez przerzutów. Kolejnym czynnikiem rokowniczym jest obecność przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych, w tym w węźle wartowniczym. Dłuższy czas przeżycia jest obserwowany w przypadku mikroprzerzutów wykrytych w niepowiększonych węzłach chłonnych podczas rutynowego badania w porównaniu z przerzutami wykrytymi w węzłach chłonnych powiększonych, wyczuwalnych w badaniu klinicznym. Znaczenie rokownicze ma również w przypadku przerzutów naciekanie torebki węzła chłonnego przez komórki nowotworowe. Jeśli dochodzi do wykrycia przerzutów w odległych narządach, to znaczenie ma odległość przerzutów (im dalszy od ogniska pierwotnego tym rokowanie jest gorsze) oraz aktywność dehydrogenazy mleczanowej (LDH). Na podstawie analizy wieloczynnikowej zrewidowano opracowaną wcześniej klasyfikację oceny zaawansowania czerniaka – TNM. Klasyfikacja TNM opiera się na następujących parametrach: T – grubość nacieku i obecność owrzodzenia N – liczba węzłów chłonnych z mikro- lub makroprzerzutami M – umiejscowienie przerzutów odległych z uwzględnieniem poziomu LDH w surowicy krwi Leczeniem z wyboru jest obecnie biopsja wycinająca podejrzanego ogniska. Jeśli histopatologicznie zostanie stwierdzony czerniak, to należy wykonać kolejny zabieg doszczętnego wycięcia zmiany z marginesami zdrowej tkanki. Obecnie odchodzi się od marginesu ≥ 3 cm. Wycięcie doszczętne blizny po biopsji wycinającej obejmuje margines: czerniak in situ – margines 5 mm, czerniak o grubości ≤ 2 mm – margines 1 cm, czerniak o nacieku > 2 mm – margines 2 cm. Usunięcie doszczętne czerniaka o nacieku ≤ 2 mm należy usunąć skórę bez powięzi powierzchownej, natomiast z naciekiem grubszym wycięcie powinno obejmować również powięź. Wyjątek stanowi skóra twarzy, gdzie nie ma powięzi i jednocześnie margines boczny cięcie może być mniejszy niż zalecany powyżej. W przypadku leczenia chirurgicznego u dzieci należy wykonać limfadenektomię terapeutyczną według wskazań: – w spływie pachowym wszystkie węzły chłonne, – w spływie pachwinowym węzły chłonne okolicy pachwinowo-udowej poniżej więzadła pachwinowego oraz powięzie mięśni uda; węzły chłonne biodrowe wzdłuż naczyń biodrowych; węzły chłonne dołu zasłonowego, – w spływie szyjnym usuwa się struktury szyi zawierające węzły chłonne powierzchowne oraz głębokie w jednym bloku, – w niektórych przypadkach zachodzi konieczność usunięcia węzłów chłonnych dołu podkolanowego i łokciowego. W każdym przypadku nawet najbardziej radykalnej resekcji istnieje ryzyko wznowy w ognisku pierwotnym lub wystąpienia satelitozy oraz przerzutów odległych drogą naczyń limfatycznych. W przypadku wznowy miejscowej metodą z wyboru jest wycięcie radykalne z marginesem zdrowej skóry sięgającym 1–2 cm wraz z powięzią. W leczeniu uzupełniającym wykonuje się radioterapię, chemioterapię oraz immunoterapię. Interferon α-2b w wysokich dawkach jest stosowany w leczeniu czerniaków w stopniu zaawansowania IIB-III, a interferon α-2b w niskich dawkach w leczeniu chorych w II stopniu zaawansowani. Stosowanie interferonu α-2b w leczeniu czerniaka przełożyło się na poprawę przeżycia 5-letniego o 3–5 proc. Interleukina – 2 oraz szczepionki i leki cytotoksyczne nie mają znaczenia w leczeniu uzupełniającym po resekcji chirurgicznej. W indywidualnych przypadkach po leczeniu chirurgicznym czerniaków możliwe jest zastosowanie uzupełniającej radioterapii. Leczenie obejmuje hipofrakcjonowanie po 3-8 Gy/frakcję lub frakcjonowanie konwencjonalne w zależności od lokalizacji. Wskazaniem do uzupełniającej radioterapii po wycięciu guza pierwotnego to: – czerniak desmoplastyczny wycięty z wąskimi marginesami, – dodatnie marginesy chirurgiczne (zwłaszcza po wycięciu wznowy miejscowej), – obecność ognisk satelitarnych, – nasilony neurotropizm, lokalizacja w regionie głowy i szyi, – stan po wycięciu wznowy miejscowej. Po limfadenektomii z powodu przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych wskazaniami do uzupełniającej radioterapii są: – naciek pozatorebkowy węzła, – zajęcie ≥4 węzłów chłonnych (stopień IIIC), – średnica przerzutu > 3 cm, – przerzuty w węzłach chłonnych szyi – nawrót po resekcji. Chemioterapia jest stosowana w leczeniu czerniaka u dzieci jako uzupełnienie leczenia chirurgicznego. Niska odpowiedź na tę metodę leczenia (15–20 proc.) sprawia, że stosuję się ją jako leczenie paliatywne. Do wskazań do chemioterapii należą: – nieoperacyjne zmiany w obrębie skóry lub powierzchownych węzłów chłonnych o ograniczonej wielkości guza, – pojedyncze, rozsiane zmiany w płucach, – przewidywany korzystny wpływ na jakość życia chorego. Schematy leczenia czerniaka u dzieci: POC – prokarbazyna, winkrystyna, lomustyna DD – dakarbazyna, doksorubicyna BOLD – bleomycyna, winkrystyna, lomustyna, dakarbazyna BELD – bleomycyna, windezyna, lomustyna, dakarbazyna Obecnie nie ma wytycznych dotyczących prowadzenia obserwacji po leczeniu czerniaka skóry u dzieci. Ze względu na możliwość wznowy nawet po okresie 10 lat obserwację prowadzi się tak długo i często, jak wynika to z pierwotnego stopnia zaawansowania choroby. Postępowanie rutynowe obejmuje: – badania kontrolne co 3–4 miesiące przez pierwsze 2 lata po leczeniu, – co 6 miesięcy przez kolejne 3 lata po leczeniu. Badania kliniczne uzupełnia się o konwencjonalne RTG klatki piersiowej, badanie USG jamy brzusznej oraz badanie LDH. CT oraz MRI wykonywane są w przypadku podejrzenia nawrotu w związku z obserwacją objawów klinicznych. Okresowe badania dermatoskopowe powinny odbywać się co 3 miesiące i obejmować dokładną ocenę całej skóry ze względu na możliwość rozwoju drugiego niezależnego ogniska czerniaka lub innego nowotworu. Autor: lek. med. Bartosz Pawlikowski, dermatolog, pediatra, Klinika Medevac w Łodzi, Konsultant ds. dermatologii w ICZMP w Łodzi. Masz pytania do autora artykułu? Napisz do niego na Dermatolog dziecięcy radzi/ Czerniak u dzieci poniżej 12 roku życia występuje dość rzadko, pojawia się dopiero po okresie dojrzewania. Mimo to jest on najczęściej spotykanym typem raka w grupie wiekowej od 25 do 30 lat. Jest także piątym najczęściej występującym rakiem u mężczyzn i szóstym u kobiet. W Polsce zachorowalność na czerniaka to około 6 przypadków na 100 tys. osób. Według tych danych szacuje się, że w naszym kraju każdego roku występuje około 2400 zachorowań na czerniaka. Do profilaktyki czerniaka zaleca się unikanie częstej ekspozycji na duże [[promieniowe słoneczne]( szczególnie osobom o jasnej skórze, piegami, jasnymi oczami, a także skłonnościami do poparzeń. Zaleca się regularne stosowanie kremów z filtrami UV, a także unikanie solarium, w których promieniowanie UV jest nawet kilkakrotnie wyższa niż dawka naturalnego promieniowania. Dobrą wiadomością jest to, że czerniak jest łatwy do wykrycia we wczesnym etapie rozwoju, dzięki czemu zostaje wyleczony nawet w 90 proc. rozróżnić znamiona pojawiające się na skórze? Kiedy zacząć się martwić i zgłosić się do lekarza? Zobacz także: Co twoje oczy mówią o zdrowiu? Rozpoznawanie zmian podpaznokciowych jest zawsze Bez zbadania dermatoskopem - nie jestem w stanie nic powiedzieć! zż Specjalista chirurgii onkologicznej i chirurgii ogólnej. Posiada doświadczenie w diagnozowaniu i wycinaniu zmian skórnych oraz leczeniu czerniaka. Doświadczenie zawodowe zdobywał w Klinice Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaka Skóry w Centrum Onkologii w Warszawie

czerniak u dzieci forum